Di chỉ khảo cổ học Mái Đá Điều thuộc làng Khiêng, nơi có thung lũng Mường Ai, xã Hạ Trung, huyện Bá Thước. Đây là di tích hang động ở vùng núi đá vôi phía Tây của huyện. Di tích Mái Đá Điều có hình như mái nhà, bên trên đá rất đẹp, có chiều dài 43m; rộng nhất là 4,6m, trần cao khoảng 25m, cửa quay về hướng Đông Nam, thoáng mát, nằm ở độ cao chừng 8,9m so với lòng suối trước mặt. Dưới chân núi, trước cửa hang là thung lũng hẹp quanh năm cây cỏ xanh tốt, có suối chảy quanh không bao giờ cạn. Những dòng suối chảy trong thung lũng là nơi cung cấp các loài cá, tôm và nhuyễn thể dồi dào cho người nguyên thuỷ.
Hình ảnh về Mái Đá Điều (sưu tầm)
Mái đá điều được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh vào năm 2005. Di tích được phát hiện năm 1984, chỉ trong 4m2 hố thám sát đã thu được hơn 300 hiện vật thuộc thời đại đồ đá cũ. Trong các năm 1986 - 1989, do tầm quan trọng của di tích này, các nhà khảo cổ học Việt Nam đã được hợp tác với các nhà khảo cổ học Bulgaria tiến hành khai quật 3 lần. Kết quả thu được hàng ngàn hiện vật đá gồm công cụ kiểu văn hoá Sơn Vi, bàn nghiên… và nhiều nhất là mảnh tước, với bốn công cụ bằng xương thú. Đăc biệt, tại đây đã tìm thấy 10 mộ cổ, trong đó có một song táng, có hai bộ xương chớm hoá thạch còn tương đối nguyên vẹn mà chưa nơi nào ở Việt Nam phát hiện được di cốt nguyên vẹn trong văn hoá Sơn Vi.
Hình ảnh về Mái Đá Điều (sưu tầm)
Mái Đá Điều rất hợp cho du khách đến trải nghiệm, nghiên cứu khảo cổ, nghiên cứu tìm hiểu văn hoá của người nguyên thuỷ.
Vũ Thị Ngời
