Chùa Màu (Diệu Sơn tự) thuộc xã Cẩm Vân, huyện Cẩm Thủy. Chùa Màu nằm trong hang động ở lưng chừng núi Vân Màu. Núi Màu có độ cao 109m, Chùa nằm sâu, đến nay chưa đi hết bởi trong hang có những khe đá rất hẹp. Vòm hang phía ngoài cùng, dân làng Vân Tập đã xây dựng chùa Màu rộng khoảng 150m2, chiều sâu khoảng 32m, rộng chừng 6m, cao khoảng 6m. Chùa ở lưng chừng núi, vòm rộng nên rất sáng. Trong lòng động có những nhũ thạch đá rủ xuống, tạo thành những hình thù kỳ dị. Lợi dụng cảnh trí thiên nhiên đẹp, nơi đây người ta xây bệ tượng bằng đá và gạch vồ để đặt các pho tượng Phật, đúc chuông, khắc bia thờ Phật.
Hình ảnh chùa Diệu Sơn (sưu tầm)
Theo nhân dân địa phương kể lại, cổng Tam quan dưới núi, ngay đường đi lên chùa Màu xưa kia có hai pho tượng đá to bằng người thật mà người dân nơi đây thường gọi là tượng Ông Lõ và tượng Bà Banh, Rất tiếc hai pho tượng đó nay không còn.
Ở vách đá chùa Màu còn có văn bia khắc chìm vào vách đá bằng chữ Hán. Bia thứ nhất rộng khoảng 4m2 khắc năm Chính Hòa thứ 11 (1690) thời Lê Hy Tông (1676-1680) ghi công đức những người cung tiến để tạc tượng, đúc chuông và xây dựng chùa.Bia thứ hai rộng khoảng 1,5m2 khắc năm 1754 ghi lại nội dung bài thơ vịnh cảnh của Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm. Bia thứ 3 khắc hai chữ to Cẩm Vân và bia thứ tư khắc 4 chữ Cẩm Vân diệu trí.
Chùa Màu và núi Vân Màu là một thắng cảnh tuyệt tác do thiên nhiên tạo từ ngàn xưa. Đoạn sông Mã ở khu vực Cẩm Vân nước trong xanh, dòng sông như đâm thẳng vào động chùa Màu, gặp bức tường thành núi Vân Màu, dòng sông cuộn chảy dữ dội đổi dòng và chảy về xuôi. Đứng trên cửa động chùa Vân Màu, phóng tầm mắt nhìn ngược dòng sông Mã cả một cảnh trời đất, sông nước mênh mông hết tầm nhìn, quả là một bức tranh sơn thủy đẹp tuyệt vời. Nhân một chuyến đi kinh lý qua vùng đất Cẩm Vân, Chúa Tĩnh Đô vương Trịnh Sâm – một thi nhân ở thế kỷ XVIII đã cảm xúc làm bài thơ ca ngợi nơi đây.
Chiều chiều, đứng ở chùa Màu mắt nhìn ngọn sóng nước sông Mã lô xô đuổi nhau, nghe tiếng chuông chùa âm vang trên đỉnh núi, ngỡ mình đang ở chốn bồng lai xưa. Trong tương lai gần, có sự tôn tạo thêm của con người, phong cảnh vùng núi Vân Màu và chùa Màu hẳn sẽ hấp dẫn du khách gần xa.
Vũ Thị Ngời