Cách trung tâm thành phố Thanh Hoá chưa đầy 150 km, trên đỉnh cao của dãy núi Pù Luông hùng vĩ, có một thung lũng còn rất đỗi nguyên sơ và thơ mộng là bản Kho Mường (xã vùng cao Thành Sơn, huyện Bá Thước) của người Thái trắng nằm sâu trong vùng lõi của Khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia Pù Luông.
Theo đồng bào tại đây giải thích, “Kho” nghĩa là cái gốc, “Mường” là làng. “Kho Mường” chính là nơi đầu tiên mà con người lập nghiệp tại khu vực này. Khoảng 300 năm trước, một số người xã Lũng Cao đi săn bắn, thấy thung lũng này khá bằng phẳng, lại có nguồn nước dồi dào từ các con suối nên quyết định đến đây phát nương làm rẫy và tạo dựng bản làng thơ mộng, trù phú như ngày nay.
Thời điểm tuyệt vời nhất để khám phá vẻ đẹp Kho Mường là tầm tháng 5 và tháng 10, vào mùa lúa chín. Khi đó, bản làng hiện lên với vẻ đẹp trù phú, ấm no và rực rỡ sắc vàng xen lẫn sắc xanh mượt mà của lúa. Những thửa ruộng ngút tầm mắt, thấp thoáng xa xa là dăm mái nhà sàn chênh vênh chênh sườn núi giữa rừng núi hoang sơ.
Đường vào Kho Mường là những cung ngoằn nghèo, một bên là vách núi, một bên là vực sâu với những thửa ruộng bậc thang vàng ruộm, những trảng rừng ngút ngát. Đây là con đường với cảnh trí thiên nhiên tuyệt đẹp nhưng cũng khá khó khăn, hiểm trở.
Nhìn từ trên cao, Kho Mường hiện ra với vẻ đẹp đơn sơ, bình dị của những xóm nhà sàn nằm sát chân núi. Đa số lợp mái rơm, mái cọ với chuồng trâu, bò ở dưới, còn người ngủ phía trên như truyền thống từ ngàn đời. Phía trước các ngôi nhà sàn là những thửa ruộng bậc thang thoai thoải. Bao quanh Kho Mường là những cánh rừng già nguyên sinh hoang sơ ôm ấp xóm làng.
Bản làng mộc mạc, bình dị
Đến với bản Kho Mường Pù Luông, du khách có thể chiêm ngưỡng cảnh sắc thiên nhiên, trải nghiệm, tìm hiểu nét văn hóa, phong tục tập quán của người dân tộc Thái, hòa mình vào cuộc sống dân dã, thưởng thức những món ăn truyền thống đậm đà hương vị núi rừng như: Cơm lam, nộm hoa chuối rừng, canh đắng, rượu ngô, kiệu muối chua... Đặc biệt, phải nói đến món vịt Cổ Lũng - giống vịt đã trở thành thương hiệu nổi tiếng.
BT: Lê Lan
Ảnh: Sưu tầm
